Je zit voor je eindexamen en je twijfelt over je toekomstige studie of beroep. Zoek je een interessant beroep of een uitdagende functie met doorgroeimogelijkheden en een goed en duurzaam inkomen? Na je opleiding wil je snel een, bij voorkeur leuk betaalde, maar in ieder geval passende baan vinden. Of je hebt besloten om je eigen baas te worden. Hoe kies je voor een beroep of studie met toekomst in een tijd van economische recessie? Wat betekent de economische teruggang voor je beroepskeuze? Waar let je op bij je keus voor een studie of beroep met toekomstperspectief?
Wat moet je beslist weten voordat je voor een bepaalde opleiding of beroep kiest?

Elk jaar weer staan massa’s jonge mensen voor de vaak moeilijke keus een opleiding of beroep kiezen. Waarop let je voordat je de knoop doorhakt? Er zijn enkele aspecten waaraan je beslist aandacht moet schenken.
- Het sobere regeringsbeleid en je beroepskeus
- Beroepen met toekomstperspectief
- Studies met toekomstperspectief
- Wat als je nu voor de keus staat tussen een baan en een opleiding?
- Dagopleiding, avondopleiding of deeltijdopleiding?
- Of toch maar een online opleiding?
- Economische vooruitzichten, goede cijfers of je passie
- Zorg dat je goed weet wat een beroep of studie in de praktijk inhoudt
Het sobere regeringsbeleid en je beroepskeus
Wat heeft een sober regeringsbeleid met je beroepskeuze te maken? Om te beginnen maakt dat beleid dat je op zoek wilt naar een welvaartsvast beroep en dat je in dat kader een aantal vragen aan jezelf wilt stellen.
Op zoek naar een welvaartsvast beroep
Nu de sociale zekerheden onder grote druk staan en veel subsidieregelingen zijn of worden afgeschaft, wil je een ‘welvaartsvast’ beroep kiezen. Dat wil zeggen, een beroep waarmee je ook in economisch donkere tijden een goede kans maakt om je eigen brood te verdienen. Maar hoe vind je zo’n beroep, of misschien beter, een studierichting die het je mogelijk maakt je weg in dergelijke beroepen te gaan vinden?

Vragen om aan jezelf te stellen
Je stelt jezelf een aantal vragen. Welke effecten heeft het beleid van de regering om te streven naar een kleinere overheid op de werkgelegenheid? Komen er op den duur minder ambtenaren, maar meer externe, ingehuurde krachten bij de overheid? Of gaat het om andere kwesties? Denk bijvoorbeeld aan afstoting van bepaalde taken die voortaan geheel aan de private markt worden overgelaten.
Kun je straks nog wel je brood verdienen in organisaties in de sociale of culturele sector als die (bijna) zonder subsidie komen te zitten? Verwacht je dat die organisaties in staat zullen zijn om langs andere wegen financiering te vinden?
Stel, je hebt belangstelling voor een baan in het onderwijs. Wat zijn de gevolgen van al die bezuinigingen? Werk je dan straks met overvolle klassen en krijg je als dank voor je werk droog brood in plaats van een normaal salaris?
Op bovengenoemde vragen over de gevolgen van het huidige regeringsbeleid bestaan helaas geen pasklare antwoorden. De trendvolgers op het gebied van werkgelegenheid ontwikkelen er allemaal hun eigen visie over en ook bij de beroepskeuzebureaus mag je kennis over en inschattingen van een en ander veronderstellen.
Bedenk vooral ook dat een visie op de veranderende werkgelegenheid als gevolg van het regeringsbeleid en de economische omstandigheden slechts een van de aspecten is die een rol spelen bij de keuze voor jouw beroep of studie.
Beroepen met toekomstperspectief
Wat hebben economische en technische ontwikkelingen te maken met de inhoud van een beroep? Neem het voorbeeld van ontwikkelingen in het vertalersberoep.
- Economische en technische ontwikkelingen en de inhoud van een beroep
- Voorbeeld: ontwikkelingen in het beroep van vertaler
Economische en technische ontwikkelingen en de inhoud van een beroep
Bestaat er wel zoiets als een toekomstvast beroep? De wereld is namelijk voortdurend in ontwikkeling. Economische veranderingen zijn direct van invloed op de manier waarop burgers hun inkomen (willen) besteden. Dagelijks worden er nieuwe ontdekkingen en uitvindingen gedaan en die leiden weer tot technische veranderingen.
Voorbeeld: ontwikkelingen in het beroep van vertaler

De inhoud van een beroep verandert in de loop van de jaren met de economische en technische ontwikkelingen. Neem bijvoorbeeld het vertalersvak. Tot ongeveer zo’n vijftien of twintig geleden waren veel vertalers in loondienst. Ze werkten dan samen met hun collega’s op de vertaalafdeling van een vaak wat groter bedrijf. Nog iets langer terug, nog voor de opkomst van het internet en digitale naslagwerken, bladerden ze door papieren woordenboeken, speurden naar vaktermen in vakbibliotheken of stelden telefonisch vragen aan deskundigen of collega’s, en ze typten hun werk op een elektrische schrijfmachine (die soms al van enkele geheugenregels was voorzien).
Tegenwoordig zijn de meeste vertalers freelancer (niet altijd uit vrije keus: veel bedrijven hebben hun vertaalafdelingen afgestoten). Hun opdrachtgevers zijn meestal vertaalbureaus die hun opdrachten van bedrijven krijgen. Veel moderne vertalers werken met computers en speciale vertaalhulpmiddelen (zoals Computer Assisted Translation (CAT)-tools), digitale woordenboeken en geavanceerde internetzoekstrategieën, en staan elkaar met raad en daad in allerlei digitale vertalersfora bij.
Dergelijke verstrekkende verschuivingen binnen de uitoefening van een vak of beroep komen ook vaak voor in andere beroepssectoren.
Studies met toekomstperspectief
Als toekomstig student verwacht je van een opleidingsinstituut meer dan alleen een gedegen voorbereiding op de uitoefening van een bepaald beroep. Waarschijnlijk wil je het liefst dat de studie van jouw keus je een behoorlijke basis verschaft om later in je beroep met de ontwikkelingen te blijven meegroeien. Een goede school of academie reikt je instrumenten aan om telkens nieuwe kansen te leren zien en daar beroepsmatig op in te spelen.
Welke opleidingen in een bepaalde sector een goede naam hebben, kun je uitzoeken door slim op het internet te googelen. Of je oriënteert je eens bij een instelling voor studie- of beroepskeuze.
Bij dit alles is het goed in je achterhoofd te houden dat ook een studie met een geweldig toekomstperspectief geen garantie op een goede baan betekent. Ook al wordt de kans er natuurlijk wel groter op.
Wat als je nu voor de keus staat tussen een baan en een opleiding?
Soms heb je kans op een bepaalde baan en twijfel je of je die baan wilt aanvaarden of dat je toch maar verder studeert.
In een aantal gevallen kun je werken en leren goed combineren. Veel bedrijven bieden faciliteiten als het dragen van een deel van de studiekosten tot een halve vrije dag per week.

Dagopleiding, avondopleiding of deeltijdopleiding?
Het is weliswaar een feit dat aanzienlijk meer studenten een dagopleiding dan een avondopleiding of deeltijdopleiding weten af te ronden, maar gezien de huidige moeilijke economische situatie lijkt het kiezen voor van een vast inkomen bijzonder aantrekkelijk. Ben je ambitieus? Dan krijg je misschien een kans binnen de organisatie van je huidige (of toekomstige) werkgever, naar een betere functie door te groeien.
Of toch maar een online opleiding?
In een aantal gevallen is het onpraktisch een avond- of deeltijdopleiding te volgen. In die gevallen zijn er tegenwoordig ook kwalitatief goede online opleidingen, variërend van een cursus tot een volledige HBO-opleiding of zelfs een universitaire opleiding.
Denk voor afstandsonderwijs bijvoorbeeld aan een online opleiding aan bekende opleidingsinstituten zoals de LOI of de Open Universiteit. Er zijn er nog veel meer, maar onderzoek in alle gevallen of een bepaalde opleiding of cursus aan een bepaald opleidingsinstituut ook in de praktijk goed staat aangeschreven en of hun certificaten of diploma’s erkend zijn. Vaak behoort ook toegang tot een soort online campus tot de opleiding. Er zijn ook studies waarbij je af en toe op een zaterdag een practicum kunt volgen. Soms zijn MOOC-cursussen een uitkomst. (MOOC staat voor Massive Open Online Courses)

Economische vooruitzichten, goede cijfers of je passie
Al is het handig en verstandig om rekening te houden met de economische vooruitzichten, toch zijn die niet allesbepalend voor je succes in een beroep of functie.
Soms blijken de economische verwachtingen bijvoorbeeld niet te kloppen. Als je verstandelijk in de eerste plaats voor een beroep kiest vanwege de verwachte werkgelegenheid, maar je houdt niet van de aard van de werkzaamheden, zul je niet met plezier werken en dat zal je in jouw loopbaan belemmeren. En wat als bovendien de banen in de door jouw gekozen richting niet voor het opscheppen blijken te liggen?
Het is van vitaal belang te kiezen voor een studierichting met beroepsperspectieven die goed bij jou pastsen.
Soms denk je voor je carrière al in een zekere richting omdat je voor bepaalde schoolvakken altijd geweldige cijfers hebt behaald en je het huiswerk voor die vakken (bijna) voor je plezier hebt gemaakt.
In andere gevallen denk je misschien aan een terrein waarover je echt enthousiast bent. Maar je vraagt je af of het volgen van die passie wel een goed idee is, omdat je niet zeker weet of je over voldoende aanleg beschikt.
Zorg dat je goed weet wat een beroep of studie in de praktijk inhoudt
Wat een beroep of studie in de praktijk allemaal omvat, is niet altijd gemakkelijk te achterhalen. Gelukkig bestaan er veel boeken over beroepskeuze of studiemogelijkheden. Leen eens enkele publicaties uit de bibliotheek. Let daarbij er wel op dat die boeken inhoudelijk nog steeds actueel zijn, want de ontwikkelingen gaan snel.
Een gesprek met je school- of studentendecaan en/of een beroepskeuzeadviseur kan vaak een verkeerde beroepskeuze voorkomen. Een goed advies helpt jou in de richting van een beroep dat beter bij jouw mogelijkheden en wensen past.
Probeer vooral ook in contact te komen met mensen die de studie die jij op het oog hebt, al volgen of gevolgd hebben of die het soort beroep uitoefenen waarnaar jouw belangstelling gaat. Vraag hen bijvoorbeeld wat ze anders zouden doen als ze nu opnieuw voor de keuze zouden staan en of ze nog bijzondere tips voor je hebben.
Helaas leiden er geen vaste paden tot succes, maar ook in tijden van economische recessie is het van belang te kiezen voor een studie die of beroep dat goed aansluit op jouw wensen en mogelijkheden.
Een eerdere versie van dit artikel werd door de auteur, An Schrijfstra, op 4 november 2011 gepubliceerd op infonu.nl onder de titel ‘Kiezen voor een studie of beroep met toekomstperspectief’.
Dossier Werk en inkomen
Dit artikel maakt deel uit van het dossier werk en inkomen. Mogelijk heb je ook belangstelling voor de artikelen over opleiding en de kans op een goede baan en over de benodigde competenties voor een goede baan