Tag: Columns schrijven

Waarom lezen mensen graag columns? Misschien omdat een dergelijke tekst vaak geestig is en/of omdat daarin op een aantrekkelijke, en soms ook verrassende manier, informatie over een bepaald onderwerp wordt gepresenteerd? In elk geval dragen ook de (maatschappij)kritische en vaak prikkelende aspecten van een column dragen bij aan de populariteit van deze ‘stukjes’.

In dit artikel komen de volgende aspecten aan de orde.

• Wat is een column?
• Wat is kenmerkend voor columns?
• Met welk doel worden columns geschreven?
• Overeenkomsten en verschillen tussen columns
• Politieke columns
• Persoonlijke columns

Wat is een column?

Het Nederlandse ‘column’ is overgenomen uit het Engels. ‘Column’ stond onder meer voor een kolom in een stuk drukwerk. Het proza dat er later mee werd aangeduid had doorgaans de breedte van een krantenkolom. De eerste columnist was John Hill. Hij startte in 1751 onder het pseudoniem ‘The Inspector’ een dagelijkse column in de London Advertiser en de Literary Gazette.

Columns zijn buitengewone flexibele vormen van proza. Ze variëren van politieke columns in kranten of serieuze boekbesprekingen aangevuld met persoonlijk getinte opmerkingen, tot adviesrubrieken in weekbladen en andere tijdschriften waarin een adviescolumnist, vaak vanuit een bepaalde deskundigheid op het gebied van bijvoorbeeld psychologie, pedagogie, tuinieren enzovoorts zijn of haar ideeën aandraagt voor de oplossing van ingezonden problemen van vraagstellers.

In een aantal gevallen is het advies van de columnist eerder bedoeld ter vermaak van de lezer dan als hulp voor de vraagsteller.

Wat is kenmerkend voor columns?

Columns zijn wat minder uitgebreid en graven doorgaans minder diep dan essays, maar gaan verder dan de meeste cursiefjes. Ze hebben doorgaans een min of meer vaste lengte, en verschijnen regelmatig op een min of meer vaste plaats in krant, tijdschrift en steeds vaker ook op een internetpagina. Soms worden ze door de auteur voorgelezen op radio of tv.

Kenmerkend is verder dat ze meestal informele en vaak persoonlijke elementen bevatten. Zo komt er vaak het woord ‘ik’ in voor. Ook wordt er vaak een persoonlijk standpunt ingenomen.

Wat columns verder met elkaar gemeenschappelijk hebben, is dat ze elk een bepaald thema, of een min of meer vaste reeks thema’s of ‘rode draad’ bevatten. Columns kunnen bijvoorbeeld betrekking hebben op het gezin of dagelijks voorvallen al dan niet in de relationele sfeer. Maar ze kunnen ook de politieke waan van de dag aan de kaak stellen. Het gaat typisch om onderwerpen die voor de lezer aantrekkelijk zijn

Columns kunnen journalistiek of min of meer literair van aard zijn. Ook komen er allerlei mengvormen voor.

Met welk doel worden columns geschreven?

Columnisten willen hun lezers tegelijkertijd informeren en amuseren. Daarbij is het de bedoeling dat de lezer emotioneel door de column wordt geraakt. Een columnist hoopt te bereiken dat zijn of haar publiek na het lezen van een column op een andere manier interesse krijgt voor het onderwerp, of anders tegen een bepaalde kwestie aan gaat kijken en/of zijn gedrag gaat veranderen.

Overeenkomsten en verschillen tussen columns

Voor de rest kunnen columns als dag en nacht van elkaar verschillen. Ze kunnen serieus zijn of luchtig, al dan niet (bij vlagen) geestig of zelfs humoristisch of ernstig van toon. Soms hebben columns betrekking op het wereldtoneel en soms op het dagelijks leven.

Interessante columns staan doorgaans vol levendige beschrijvingen en details. Vaak staan de persoonlijke ervaringen van de auteur centraal.

Een column is zelden of nooit wetenschappelijk van aard. Als columnist heb je doorgaans niet de bedoeling om zuiver objectief te zijn. Je laat in je ‘stukjes’ je persoonlijke overtuiging zwaar meewegen. En een stelling zet je vaak kracht bij door anekdotische en persoonlijke details.

Politieke columns

De politieke column heeft met een opiniestuk gemeen dat het onderwerp vaak een visie op een actueel nieuwsitem betreft. Het verschil is dat in een politieke column doorgaans geen uitgebreide en gedegen onderbouwing van het standpunt staat en doorgaans luchtiger van toon is. Lees ook Hoe leer je politieke columns schrijven en Tips voor het schrijven van politieke columns.

Persoonlijke columns

De persoonlijke accenten die columnisten in hun teksten leggen, lopen sterk uiteen. Als een columnist in zijn stuken uitgebreid en openhartig over zijn eigen leven schrijft, spreken we van persoonlijke columns.

Dergelijke columnisten schrijven over allerlei bijzonderheden van hun dagelijks leven, over hun zwakheden, vreemde persoonlijke eigenschappen, liefde en teleurstellingen, over de vreugde van de eenzaamheid, of simpelweg over onderwerpen zoals lezen of wandelen.

Aan de hand van deze persoonlijke ontboezemingen biedt de schrijver de lezer inzicht in alle aspecten van het menselijk bestaan en de belangrijke actuele politieke en maatschappelijke kwesties. Achter de persoonlijke ontboezemingen gaat vaak een universele waarheid schuil.

Dit type columns wordt gekenmerkt door een vriendelijke, informele toon en een losse structuur.

Dossier creatief schrijven

Dit artikel maakt deel uit van het dossier creatief schrijven. Tot dit dossier behoren onder andere ook:

• Hoe begin je met het schrijven van columns?
• Hoe word je een goede of slechte columnist?
• Hoe vind je geschikte onderwerpen voor je columns?
• Persoonlijke columns en essays
• Politieke columns leren schrijven
• Tips voor het schrijven van politieke columns

Bronnen

Kolumne; Wikipedia; http://de.wikipedia.org/wiki/Kolumne; voor het laatst geraadpleegd op 12 februari 2014.

Stel dat je besloten hebt om columnist te worden. Bijvoorbeeld omdat je plezier hebt in het creatief en informatief schrijven. Je beseft dat aantrekkelijk leren schrijven deels een kwestie is van het afkijken van de schrijfkunst van je rolmodellen, deels van de nodige praktische oefening, en deels van de toepassing van algemene schrijftips. Maar waaraan kun je herkennen dat je op de juiste weg bent? Of dat het tijd is om je koers bij te stellen?

In dit artikel staan twee vragen centraal

• Hoe weet je dat je een slechte columnist bent?
• Hoe word je een goede columnist?

Hoe weet je dat je een slechte columnist bent?

Slechte columnisten voldoen aan een of meer van onderstaande punten.

• Richtingloos en/of weinigzeggend
• Moralistisch of belerend
• Onpersoonlijk
• Overvolledig
• Onvoldoende hecht verband
• Te veel droge feiten
• Oninteressante onderwerpen
• Onvoldoende correctierondes

Richtingloos en/of weinigzeggend

Heb je je lezers weinig of niets te zeggen? Missen je columns een duidelijke kern en laten deze zich niet in een of twee betekenisvolle zinnen samenvatten? Bedenk dat richtingloos en vrijblijvend gebabbel naar het lezerspubliek niet bijdraagt aan een groot succes als columnist.

Moralistisch of belerend

Niets te zeggen hebben als columnist, is ernstig, maar de situatie is nog niet zo ernstig als in het geval van een columnist die de moraal preken of op andere wijze zijn lezers beleert.

Onpersoonlijk

Laat je weinig of niets van jezelf zien? Zouden lezers je misschien zelf als ‘kleurloos’ willen bestempelen? Typerend voor een columnist is juist dat hij persoonlijke accenten in zijn stukken legt, want dat is juist datgene waarmee hij lezers trekt.

Overvolledig

Wil je graag zo volledig mogelijk zijn? Bedenk dat je met het uitkauwen van een onderwerp je je publiek verveelt.

Onvoldoende hecht verband

Ook door van de hak op de tak te springen, raak je je lezers kwijt. Ook al kent een column geen strakke opbouw, is dat nog geen reden om elk idee van structuur los te laten.

Te veel droge feiten

Een bekende valkuil voor een columnist is dat hij mogelijk geneigd is aanzienlijk meer aandacht aan de droge, dus saaie feiten te besteden dan aan bijpassende, illustratieve anekdotes en/of gedegen beargumenteerde, persoonlijke inzichten.

Oninteressante onderwerpen

Het zal duidelijk zijn dat je weinig volgers krijgt als je over onderwerpen schrijft die niet de belangstelling hebben van de lezers van het blad waarin je wilt publiceren.

Onvoldoende correctierondes

Niet in de laatste plaats: de snelste manier om een slechte columnist te worden, is je teksten niet uitgebreid na te lezen en te herschrijven. Dan laat je het aan de lezer over om kromme en stroef lopende zinnen te vinden.

Hoe word je een goede columnist?

Hierboven heb je een aantal punten je gelezen waaraan je een slechte columnist kunt herkennen. Interessanter is wat je kunt doen om een betere columnist te worden.

• Ken je onderwerpen
• Ontwikkel je eigen stijl
• Gebruik natuurlijke taal
• Wees jezelf
• Blijf leren

Ken je onderwerpen

Als je bijvoorbeeld politieke of sportcolumns of adviesrubrieken schrijft, is het van belang dat je je onderwerpen door en door kent. Je bouwt de nodige kennis op met behulp van de onvermijdelijke research over je onderwerp en door het houden van interviews. Handboeken en naslagwerken. Maar ook gezaghebbende internetbronnen kunnen van onschatbare waarde zijn.

Ontwikkel je eigen stijl

Verder is het van belang dat je je eigen stijl ontwikkelt: wat maakt jouw columns uniek in hun soort? Een en ander omvat meer dan alleen een kwestie van stijl. Zorg ervoor dat je iets oorspronkelijks te vertellen hebt. Bijvoorbeeld omdat je de wereld op een andere manier bekijkt dan veel andere mensen doen. Ook je creativiteit speelt in dit kader een belangrijke rol.

Gebruik natuurlijke taal

Zorg dat je columns niet klef of gezwollen klinken. Schrijf onopgesmukt en direct, zonder overbodige woorden en wees zo authentiek als je durft. Een en ander wil niet zeggen dat je teksten niet diepgaand en/of subtiel kunnen zijn.

Wees jezelf

Probeer niet krampachtig ‘anders’ te willen zijn of om een door jou bewonderd columnist na te apen. Ga liever op zoek naar wat jouw kijk op de wereld uniek maakt. Waarschijnlijk lezen je lezers liever over wie je bent dan over wie je wilt zijn.

Blijf leren

De betere schrijvers zorgen ervoor dat ze alle instrumenten van hun vak beheersen en die inzetten waar dat zinvol is. Een goede columnist is erop gericht zijn kennis te vergroten. Hij raakt nooit uitgeleerd.

Dossier creatief schrijven

Dit artikel maakt deel uit van het dossier creatief schrijven. Tot dit dossier behoort onder andere ook een inleidend artikel over de typische kenmerken van columns. Verder vind je bijvoorbeeld ook informatie over het vinden van geschikte onderwerpen en over het beginnen met het schrijven van columns. Denk bijvoorbeeld ook aan wat er komt kijken bij het schrijven van politieke columns en concrete schrijftips op dat vlak.