In het algemeen zijn persoonlijke columns korter en vooral ook luchtiger dan persoonlijke essays, maar de grens ertussen is vloeiend.
Wat hieronder over persoonlijke columns wordt geschreven, geldt in beginsel ook voor persoonlijke essays. Hetzelfde geldt voor de tips voor deze bijzondere vormen van creatief schrijven.
Eigenschappen van de persoonlijke column
Een succesvolle persoonlijke column (en dat geldt in nog sterkere mate voor het persoonlijk essay) vereist onder meer kritisch denken, kritisch communiceren en kritisch herschrijven.
Het gaat daarbij niet in de eerste plaats om zelftherapie, maar om de beheersing van de schrijfkunst. Niet het doen van ontboezemingen, maar het exploreren staat voorop.
De stijl van persoonlijke columns of een persoonlijk essays maakt het mogelijk innerlijke conflicten en psychische kronkels bloot te leggen. Dergelijke columns of essays zijn:
Informeel
Als auteur van persoonlijke essays of columns praat je graag tegen jezelf. Op die manier bouw je een vertrouwelijke band met zijn lezers. Je doet dit door vragen te stellen en die nog op dezelfde pagina te beantwoorden.
Zo kun je ingaan op vragen die een denkbeeldige lezer zou kunnen stellen. Bijvoorbeeld in de trant van: “Nou ja, je kunt nu wel x stellen, maar heb je al aan y gedacht?’ Op die manier kun je een levendig vraag- en antwoordspel uitbeelden. Je gaat dan als het ware een vriendelijk gesprek aan met de lezer.
Herkenbaar
In wezen draait de persoonlijke column vooral om de schrijver: over wat hijzelf denkt en doet. Wat een dergelijke column voor jouw lezer interessant maakt, is dat hij in jouw persoonlijke ontboezemingen de universele aspecten ervan herkent.
Als je als schrijver een bepaald inzicht met je lezers wilt delen, maak je eerder contact met je publiek door in de ik-vorm te vertellen wat je is overkomen, dan door te melden dat er in geval x dit of dat kan gebeuren.
Feitelijk is ‘ik’ een manier om ‘wij’ te zeggen. Beschouw het als een uitnodiging aan de lezer om het gevoel van de ik-figuur te delen. Het maakt de eigen ervaringen van de lezer minder eenzaam.
Eerlijk en open
Als schrijver van een sterk persoonlijke column vertel je waarschijnlijk over je grootste angsten, over de kwesties waarmee je worstelt, de dingen waar je van walgt, maar ook de dingen waarnaar je verlangt of die jou in verrukking brengen.
Als schrijver van echt persoonlijke columns of essays kun je jezelf in verlegenheid brengen door in je columns zo eerlijk mogelijk tegen en over jezelf te zijn. Houd er rekening mee dat een dergelijke oprechtheid felle en/of harde, negatieve reacties bij je lezers kan oproepen.
Wil je op deze manier met succes schrijven, dan moet je bereid zijn om zeer ver te gaan in je zelfanalyses en om al je overtuigingen tegen het licht te houden. Al explorerend en zoekend naar de helderste formuleringen, leer je dan jezelf beter kennen.
Strijd tussen tegenstellingen
In een persoonlijke column ga je als het ware met je zelf een debat aan. Zuiver voor je plezier. Op die manier kun je een debat met je eerdere veronderstellingen aangaan. Op deze manier kun je ook je innerlijke conflicten blootleggen.
Je laat een strijd tussen de tegenstellingen ontbranden. Daarmee daag je niet alleen je eigen vooroordelen en andere veronderstellingen uit, maar ook die van de lezer. En je ontdekt wat werkelijk jou beweegt, dus wat je diepste drijfveren zijn. En je hoopt dat je lezer daar ook iets aan heeft.
Associatief
Een persoonlijke column volgt zelden een rechte lijn. In een dergelijk stukje wordt geregeld een aantal schrijfregels overtreden. Zo beperkt zo’n column of essay zich vaak niet tot één enkel onderwerp. Sterker nog, de verschillende onderwerpen daarin worden door middel van associatie, schijnbaar van de hak op de tak, met elkaar in verband gebracht. Daarom maakt de persoonlijke column een zeldzaam flexibele manier van schrijven mogelijk.
Wat maakt persoonlijke columns en essays aantrekkelijk voor lezers?
Volgens Don Murray (1924-2006), columnist, schrijfcoach en winnaar van de Pulitzer Price, is de persoonlijke schrijfstijl van een auteur de belangrijkste factor om een lezerspubliek te trekken. Als de belangrijke elementen bij het ontwikkelen van een schrijfstijl beschouwt hij:
- het vertellen van specifieke details
- de woordkeus
- de zinsbouw
- het zinsritme
- de invalshoek
Murray adviseert om bij het schrijven je af te vragen wat de lezer mogelijk ervan zou denken of hoe de lezer erop zou reageren.
In zijn boek Crafting a Life geeft hij blijk van een opmerkelijk inzicht. Hij gelooft dat het voor effectief schrijven, in het bijzonder het schrijven van persoonlijke essays, nodig is dat de schrijver zijn diepste gedachten en gevoelens deelt met zijn lezer. Het gaat dan vaak om gedachten en gevoelens die de lezer zelf ook kent, maar misschien voor zichzelf ontkent.
Voor Murray ligt daarin de kracht van het essay. Schrijvers zijn echter vaak om uiteenlopende redenen huiverig om zoveel persoonlijke details over hun leven prijs te geven.
Hoe vind je onderwerpen voor persoonlijke columns of essays?
Een vuistregel luidt: kies voor een kwestie waarmee je onlangs persoonlijk bent geconfronteerd. Het schrijven over een onderwerp dat voor jou actueel is, vergroot de kans op een met passie geschreven stuk met kleurrijke details. Don Murray heeft een aantal tips voor het schrijven van een sterk persoonlijke column.
Dossier creatief schrijven
Dit artikel maakt deel uit van het dossier creatief schrijven.
Andere artikelen over columns of essays zijn bijvoorbeeld:
- Hoe begin je met het schrijven van columns?
- Hoe vind je geschikte onderwerpen voor je columns?
- Columns en hun kenmerken
- Hoe word je een goede columnist?
- Hoe leer je politieke columns schrijven?
- Adviezen voor het schrijven van politieke columns
Bronnen
- Donald Murray; Wikipedia; http://en.wikipedia.org/wiki/Donald_Murray_(writer)
- Tips for Writing a Personal Essay; Chip Scanlan; 25 augustus 2002; http://www.poynter.org/uncategorized/2067/tips-for-writing-a-personal-essay/