Categorieën
Schrijven

Alan Cherchesov over het schrijverschap

Iedere schrijver is op zijn eigen manier uniek. Dat geldt onder meer over zijn inzichten met betrekking tot het schrijverschap.

De hedendaagse Russische schrijver Alan Cherchesov heeft opmerkelijke inzichten over het schrijverschap. Daarover vertelt hij onder meer in de Iowa MOOC-cursus How Writers Write Fiction 2015 en in een interview in 2011 voor writinguniversity.org met Zlatko Anguelov.

Onderstaand artikel kent de volgende opbouw.

Schrijven wat nog niet is verteld

Alan Cherchesov schrijft korte verhalen en romans. Als kind van een Ossetische vader en een Russische moeder schrijft deze in 1962 in Ossetië geboren auteur in het Russisch, omdat hij zich in deze taal beter  kan uitdrukken dan in het Ossetisch. Hij is alumnus van het International Writing Program van de universiteit van Iowa. Van een van zijn boeken is een vertaling in het Engels verschenen: Requiem for Living. Van zijn nieuwste roman Don Ivan is (medio november 2015, red.) nog geen vertaling verschenen.

Hij beschouwt het als de belangrijkste taak van een schrijver om ‘iets te vinden wat nog niet is verteld’. Het gaat erom je eigen pad te vinden, dat nog door niemand is betreden. Als je een roman wilt schrijven, moet je jezelf voelen als een pionier die geen idee heeft van wat er in de verte op hem wacht. Je kunt dan als schrijver alleen maar hopen op de goede afloop.

De schrijver en zijn lezer

Schrijven vanuit je hart: de kunst van het creatief schrijven; Natalie Goldberg; uitgeverij Altamira, 2012
Schrijven vanuit je hart door Natalie Goldberg (bol.com)

Volgens Alan Cherchesov is het de taak van de auteur dat de lezer zichzelf een beetje interessanter gaat vinden. Slaagt de schrijver daar niet in, dan raakt hij de lezer kwijt. De betere boeken kunnen de belangstelling van de lezer jarenlang vasthouden.

Maar, hoe belangrijk de lezer ook voor de schrijver is, Cherchesov vindt dat je als je op zoek bent naar een dankbare lezer, je als schrijver niet jezelf mag kwijtraken. Tijdens het schrijven denkt hij maar weinig aan zijn lezers, omdat hij werkt aan wat hij moet schrijven. Dat beschouwt hij als ‘eerlijkheid naar de tekst toe’. Tot zijn spijt wordt hij door zijn lezers vaker niet dan wel  begrepen.

Hij denkt tijdens het schrijven overigens wel aan de grote schrijvers, voornamelijk die uit het verleden. Dan stelt hij zich voor dat zijn lezers de grote, door hem bewonderde schrijvers uit het verleden zijn. En hij gebruikt hen als ijkpunt voor zijn schrijven.

Schrijven om je ware zelf te vinden

Alan Cherchesov gelooft dat het belangrijkste doel van het schrijven is je uit het gewone leven terug te trekken om je ware zelf te vinden. In dit kader haalt hij een Amerikaans gezegde aan: ‘de vis ontdekt pas wat water is, als het uit het water is.’ Hij vindt dat je zo nu en dan uit je eigen water moet komen. Daarom reist hij graag naar het buitenland.

Als tienjarig kind deed hij mee aan een schrijfwedstrijd op school. Zijn verhaal werd voorgelezen aan mensen van zeventien jaar oud. Zijn moeder was daarom erg trots op hem. En zelf was hij ook erg trots. Maar toen zijn vader thuiskwam en zijn verhaal las, vertelde deze hem dat daarin geen spoor van zijn zoon te vinden was. Alles wat hij had gebruikt, was al eens door iemand anders geschreven. De kleine Alan was woedend, maar toen begreep hij dat hij zijn eigen weg als schrijver moest gaan vinden.

Volgens Alan Cherchesov is schrijven niets anders dan een manier om jezelf te zijn en tegelijkertijd iets meer dan jezelf. Het gaat erom je eigen metafoor te ontdekken. Die omvat niet alleen je bewustzijn, maar ook je onderbewustzijn. En in zijn ogen is dat iets metafysisch. Met een beetje geluk kun je voor de vele dingen die je kwellen een verklaring vinden, als je eerlijk naar die metaforen kijkt. Daarvan is Cherchesov overtuigd.

Meer opvattingen over het schrijverschap

Meer opvattingen over het schrijverschap vind je bijvoorbeeld in:

Dossier creatief schrijven

Dit artikel maakt deel uit van het dossier creatief schrijven. Tot dit dossier behoren naast enkele artikelen over het schrijven van columns, een aantal artikelen over het schrijven van verhalen en romans.

Categorieën
Schrijven

Stephen King over schrijven voor jezelf of voor de lezer

In zijn autobiografie tevens schrijfboek  Over leven en schrijven stelt Stephen King dat schrijven niet gaat over kwesties als geld verdienen, beroemd worden of vrienden maken, maar over het verrijken van je eigen leven en dat van je lezers. En wel in die volgorde. Dat is volgens deze bestsellerauteur het doel van creatief schrijven.

In dit artikel vind je aandacht voor de volgende aspecten van het creatief schrijven:

Vraag jezelf geregeld af: ‘Heb ik er plezier in?’

Omslag van Stephen Kings bestseller Over leven en schrijven met daarop een portret van de schrijver zelf
Stephen King Over leven en schrijven (bol.com)

In bovengenoemd boek stelt Stephen King dat je in de eerste plaats voor jezelf moet schrijven, en wel omdat dit je een gevoel van geluk en bevrediging oplevert. En als je schrijft voor je plezier, dan kun je er eindeloos mee doorgaan.

Overigens, het antwoord op de vraag of je plezier hebt in het schrijven, hoeft volgens King in zijn artikeltje Everything You Need to Know About Writing Successfully – in Ten Minutes‘ niet altijd ‘ja’ te zijn. Maar hij vindt dat als het antwoord altijd ‘neen’ is, je maar beter aan een nieuw project of een nieuw beroep moet beginnen.

Schrijf eerst voor jezelf, denk pas daarna aan je lezers

In zijn boek adviseert King om eerst voor jezelf te schrijven en pas daarna eens aan je lezers te denken. Als je een verhaal schrijft, dan vertel je het verhaal in wezen namelijk eerst aan jezelf. Pas bij het herschrijven, komen je lezers in beeld. Bedenk dat je als auteur niet alleen de schepper van je verhaal bent, maar ook de eerste lezer ervan.

Een en ander maakt duidelijk dat het een absolute voorwaarde is dat je zelf plezier in je verhaal hebt. Want als jijzelf dat niet hebt, hoe kun je dan verwachten dat de lezers dat dan wel hebben?

King adviseert in zijn boek dat je over die onderwerpen te schrijft die jou aanspreken. Vervolgens maak je je verhaal levendig en uniek met behulp van je eigen kennis en inzichten op gebied van het leven, vriendschap, relaties enzovoort. Hij adviseert om vooral ook je functie of beroep in het verhaal te verwerken. Hij stelt me nadruk dat je dergelijke kennis niet moet gebruiken om daarmee de lezer te onderwijzen, maar om je verhaal te verrijken.

Ook al stelt King het plezier in het schrijven centraal, toch adviseert hij dat als je succes als auteur wilt hebben, je rauwe en ongezouten tekst de op één na minste van je zorgen is. Je allerminste zorg is die van de verwachtingen van de beschaafde samenleving. Hij beweert zelfs dat als je van plan bent zo levensecht mogelijk te schrijven, je dagen als lid van de beschaafde samenleving sowieso zijn geteld…. Mmm, de vraag is of de meeste andere succesvolle auteurs dat met hem eens zijn.

Schrijf voor het leesplezier

King stelt in Over leven en schrijven dat mensen boeken kopen om een goed verhaal te lezen. Een verhaal dat hen eerst fascineert, vervolgens geboeid houdt en hen de ene pagina na de andere doet omslaan. Hij veronderstelt dat dit gebeurt als een lezer in een boek de personages, hun gedrag, hun omgeving en hun manier van spreken herkent. Daarnaast voelt een lezer zich volgens hem tot een verhaal aangetrokken als hij zijn eigen leven en opvattingen in het boek meent te herkennen.

Ook fictie waarin het draait om serieuze ideeën, kan onderhoudend zijn, vindt Stephen King in zijn ‘Everything’-artikel. In dat verband noemt hij werken van auteurs als Charles Dickens, Jane Austen, John Steinbeck, William Faulkner, Bernard Malamud. Hij voegt eraan toe dat er nog honderden andere auteurs zijn die het serieuze met het plezierige weten te combineren.

Wel wijst hij erop dat serieuze ideeën altijd dienstbaar aan je verhaal moeten zijn en niet omgekeerd. Wil je preken? Doe dat dan maar vanaf een zeepkist, zo stelt Stephen King.

Meer over de vraag: schrijft een schrijver voor zichzelf of voor de lezer?

Natuurlijk heeft niet alleen Stephen King opvattingen over het schrijverschap. Ook een minder bekende schrijver zoals Alan Cherchesov heeft dat. Lees bijvoorbeeld het artikel: Alan Cherchesov over het schrijverschap.

Bronnen en verder lezen

Dossier creatief schrijven

Dit artikel maakt deel uit van het dossier creatief schrijven. Tot dit dossier behoren naast enkele artikelen over het schrijven van columns, een aantal artikelen over het schrijven van verhalen en romans. Kijk ook eens in het overzicht van schrijftips van Stephen King.

Categorieën
Schrijven

Stephen King over een kritische blik op je verhaal of roman

Welke tips heeft Stephen King over het met een kritische blik kijken naar je conceptverhaal of conceptroman? En hoe denkt hij over het omgaan met kritiek van anderen op je concept? En met kritiek op je gepubliceerde werk?

Achtereenvolgens komen de volgende punten aan de orde:

Advies voor je eerste versie: doorschrijven!

Omslag van Stephen Kings bestseller Over leven en schrijven met daarop een portret van de schrijver zelf
Stephen King Over leven en schrijven (bol.com)

In schrijfboeken vind je doorgaans de tip om tijdens het werken aan je eerste kladversie niet kritisch naar je tekst te kijken, maar om zolang je inspiratie hebt, zoveel mogelijk door te schrijven. Ook Stephen King gelooft in die aanpak.

Hij adviseert in zijn ‘Everything You Need to Know About Writing Successfully – in Ten Minutes‘-artikel (1) dat als je bent gaan zitten om te schrijven, je dan ook daadwerkelijk schrijft. Dat je dan niets anders doet dan schrijven, behalve zo nodig naar het toilet gaan en dan nog alleen als je dat absoluut niet kunt uitstellen!

Zijn vijfde tip in dat artikel luidt: ‘Sla nooit een naslagwerk open tijdens het schrijven van je eerste versie’. Zijn andere schrijftips in dat artikel vind je in het artikel Hoe leerde Stephen King romans en verhalen schrijven?

Gebruik van woordenboeken en andere naslagwerken voor schrijvers

Stephen King vindt dat je woordenboeken, encyclopedieën, thesauri en andere naslagwerken maar beter kunt wegstoppen als je je eerste versie van je verhaal of roman schrijft. Voor zover nodig sla je die naslagwerken pas open tijdens het herschrijven, zo adviseert hij.

Spelling van woorden en je eerste versie van een verhaal

King gelooft dat als je de neiging hebt in een woordenboek de spelling van een bepaald woord op te zoeken, je je gedachtegang en daarmee de ’trance van de schrijver’ verstoort. Hij adviseert daarom het betreffende woord fonetisch te spellen en de juiste spelling later op te zoeken.

Een mogelijk praktischer werkwijze is  ‘///’ te zetten achter het woord waarvan je niet zeker weet hoe je dat moet spellen. Later kun je dan eenvoudig met de zoekfunctie van je tekstverwerker achtereenvolgens alle woorden waarvan je niet geheel zeker bent door het ingeven van ‘///’ opsporen en met behulp van je naslagwerken van de juiste spelling voorzien. Dat spaart tijd.

Thesauri en de schrijver

King is in zijn ‘Everything‘-artikel tegen het gebruik van thesauri door een schrijver. Sterker nog, hij vindt dat je je thesaurus maar in de prullenmand moet gooien, want voor hem is elk woord dat je in een thesaurus moet opzoeken, een verkeerd woord.

Overigens, lang niet iedereen is het op dit punt met King eens. Immers,  het gebruik van thesauri onder taalprofessionals is normaal gangbaar en je zou je dus kunnen afvragen waarom voor schrijvers een uitzondering zou moeten gemaakt.

Gebruik van research voor je schrijfwerk

In zijn boek Over leven en schrijven (o.a. verkrijgbaar via bol.com) licht Stephen King zijn standpunt over de plaats van research toe. Onderzoek hoort zo ver mogelijk op de achtergrond, omdat je lezers minder geïnteresseerd zijn in het rioleringssysteem van New York of het IQ van collie puppy’s dan in je personages en je verhaal.

Je conceptverhaal reviseren

Wat doe je nadat je de eerste versie van je verhaal gereed hebt?

In  Over leven en schrijven adviseert King om je werk af en toe te laten rusten. Als je het bijvoorbeeld een week of zes hebt laten rusten, herken je het nog wel als je eigen werk, maar toch heb je het gevoel dat je dan het werk van iemand anders leest. Het is namelijk altijd gemakkelijker om in andermans werk te schrappen dan in dat van jezelf.

Hij vindt dat als je fouten ontdekt, je daardoor niet moet laten ontmoedigen of daarom jezelf op je kop geven. Met gevoel voor humor stelt hij: ‘ook de besten onder ons maken blunders.’

Heb je tijdens het herlezen van je manuscript slechts weinig dingen aangepast? Stephen King gaat in zijn roemruchte ‘Everything’-artikel’ zonder meer ervan uit dat je een luilak bent. Volgen hem krijgt geen mens iets direct de eerste keer voor elkaar…

‘Kill your darlings’

Je bent het vast al in andere schrijfadviezen tegengekomen: ‘kill your darlings’. Als je veel tijd aan een bepaalde passage hebt besteed, maar uiteindelijk blijkt toch dat die niet het gewenste effect heeft, wat doe je dan nadat blijkt dat revisie de passage niet beter maakt? Het advies is om die passage dan te schrappen.

King formuleert dit enigszins baldadig als: ‘Kill your darlings, kill your darlings, zelfs als je jouw egocentrische schrijvertjeshart breekt, kill your darlings.’

Je eigen stijl ontwikkelen

Hoe aanlokkelijk het ook lijkt om in de stijl van een door jou bewonderd auteur te schrijven, toch levert dat doorgaans een teleurstellend resultaat.

In  Over leven en schrijven waarschuwt Stephen King met argumenten waarom het beter is dat je de verleiding weerstaat om (financieel) succesvolle schrijvers in een bepaald genre te imiteren.

Dergelijke inspanningen leveren namelijk alleen maar bleke imitaties op, ook al slaag je er uitstekend in hun woordkeus na te bootsen. Dat imiteren je niet het gewenste effect oplevert, heeft te maken met het feit dat je nog zo sterk je best kan doen, maar dat je nooit op dezelfde manier als iemand anders de dingen beleeft en als waar ervaart.

In wezen komt het erop neer dat als je verhaal niet uit jouw hart komt, het verhaal geen weerklank bij de lezers vindt.

Daarom kun je maar beter niet proberen de stijl van John Grisham of die vanTom Clancy te imiteren in de hoop of verwachting dat dit (financieel) gunstig voor je gaat uitpakken

Ook al begin je als aankomend schrijver met het imiteren van de meesters, uiteindelijk krijg je alleen succes door het ontwikkelen van je eigen stijl.

Verwijder elk irrelevant woord

‘Wil je met je schrijfwerk verdienen?’, vraagt Stephen King. Als dat het geval is, dan adviseert hij je om kernachtig te formuleren. Schrap elk woord wat gemist kan worden.

Kun je na het schrappen van alle overbodige ‘rommel’ geen essentie meer ontdekken? King is genadeloos: ‘Verscheur wat je hebt geschreven en begin helemaal opnieuw … of probeer iets nieuws.’

Vermijd ‘hij/zij zei’, bijwoorden en lange alinea’s

Stephen King is in zijn ‘Over leven en schrijven’ kritisch op het gebruik van zinsconstructies met ‘zei hij’ of ‘zei zij’. Meestal kun je die zonder informatieverlies weglaten.

Daarnaast gelooft, gelooft King dat de weg naar de hel geplaveid is met … bijwoorden. Hij vergelijkt ze in zijn boek ‘Over leven en schrijven met paardenbloemen die je gazon bederven. Hij vindt bijwoorden bijna even erg als zinsconstructies met ‘zei hij’ of ‘zei zij’.

Ook waarschuwt hij tegen lange alinea’s. Hij vindt dat de lengte van alinea’s behoort samen te hangen met de wendingen en het ritme van je verhaal. Volgens King is het uiterlijk van een alinea bijna altijd even belangrijk als de inhoud ervan.

Schenk geen overdreven aandacht aan grammatica

King weet het zo fijntjes uit te drukken: ‘Taal hoeft niet altijd een stropdas en veterschoenen te dragen.” Hij bedoelt daarmee dat het niet de bedoeling van fictie is om grammaticale juistheid te tonen, maar om lezers een goed gevoel te geven door hen een aantrekkelijk verhaal te vertellen.

‘Als het slecht is, gooi je het weg’

Is je verhaal of roman slecht? Tip nummer 12 van King in zijn ‘Everything‘-artikel luidt: ‘als het slecht is, dan gooi je het weg.’ Hij denkt dat er dan niets anders op zit. Hij ziet dat als de wet van de fictie.

David Hill een van de twee docenten in de cursus Writing for Young Readers: Opening the Treasure Chest (cursus van de Commonwealth Education Trust, aangeboden als MOOC-cursus via Coursera) echter dat je nooit werk wat slecht lijkt, mag weggooien. Want de volgende dag of week krijg je misschien ineens een idee van hoe het beter kan of hoe je het als onderdeel van iets anders kunt gebruiken.

In  Over leven en schrijven schrijft King dat je niet met schrijven moet stoppen omdat het moeilijk is. En wat als het niet lukt? King stelt dat optimisme is een volkomen redelijke reactie op mislukking is.

Ga verstandig om met kritiek op je concept

Laat je conceptverhaal of conceptroman aan pakweg een stuk of tien mensen lezen. King adviseert in zijn ‘Everything‘-artikel om goed te luisteren naar wat zij je te vertellen hebben en daarbij vaak te glimlachen en te knikken.

Daarna evalueer je hun commentaar heel zorgvuldig. Vertellen minimaal een stuk of zeven van die critici (of zelfs allen) hetzelfde over een bepaald aspect van je verhaal? Denk bijvoorbeeld aan een niet-effectieve wending van het plot, een ongeloofwaardig personage, een gekunsteld verhaal enzovoort. Dan is het verstandig dat aspect van je verhaal of roman aan te passen. Ook als je het niet met de kritiek eens bent en jijzelf over dat aspect geweldig tevreden bent.

Maar als het commentaar van de meeste critici niet op dezelfde aspecten van je concept betrekking heeft, kun je dat commentaar met een gerust hart naast je neerleggen.

Relativeer kritiek op een reeds gepubliceerd boek of verhaal

Wat doe je met kritiek als je verhaal of boek al gepubliceerd is? In zijn Over leven en schrijven geeft Stephen King toe dat hij zich vroeger schaamde over zijn werk, vooral nadat hij boze, verwijtende brieven aan zijn adres ontving, waarin hij voor alles wat lelijk was werd uitgemaakt.

Tegen de tijd dat hij veertig jaar oud was, drong het tot hem door dat iedere fatsoenlijke schrijver ervan beticht is een verspilling van talent te zijn. Tegenwoordig haalt hij zijn schouders op als hij kritiek krijgt, want het is nu eenmaal niet mogelijk om het alle lezers altijd naar de zin te maken. Hij vindt dan ook dat je moet ophouden je druk te maken over andermans kritiek.

In zijn ‘Everything‘-artikeltje geeft hij aankomend schrijvers als troostrijke gedachte mee: ‘Doorgaans komen de kritische besprekingen pas als de cheque toch al besteed is.’

Bronnen en verder lezen

Dossier creatief schrijven

Dit artikel maakt deel uit van het dossier creatief schrijven. Tot dit dossier behoren naast enkele artikelen over het schrijven van columns, een aantal artikelen over het schrijven van verhalen en romans. Kijk ook eens in het overzicht van schrijftips van Stephen King.

Categorieën
Schrijven

Hoe leerde Stephen King romans en verhalen schrijven?

Stephen King, de beroemde schrijver van spannende romans en verhalen heeft opmerkelijke inzichten over het leren schrijven van romans en verhalen. Een deel van zijn inzichten vind je in zijn boek Over leven en schrijven. Daarnaast vind je boeiende informatie over zijn kijk op het schrijverschap in zijn essay Everything You Need to Know About Writing Successfully – in Ten Minutes. Hoe leerde deze auteur die miljoenen met zijn boeken heeft verdiend, creatief te schrijven?

Dit artikel is opgebouwd uit de volgende paragrafen.

Stephen King: in tien minuten kun je alles over schrijven leren

Het artikel Everything You Need to Know About Writing Successfully – in Ten Minutes is een essay van Stephen King waarin hij stelt dat hij niet meer dan tien minuten nodig heeft om je alles te vertellen wat je nodig hebt om een (ook in financieel opzicht!) succesvol schrijver van fictie te worden. Zelf heeft hij naar eigen zeggen ook slechts tien minuten nodig gehad om alles over creatief schrijven te leren…

J. Dowell van de Michigan State University neemt Kings stelling over die tien minuten met een korreltje zout. Zo wijst hij erop dat King op een middelbare school les gaf op een in het maken van opstellen, toen deze schreef aan zijn eerste roman (Carrie) en dus nog zijn sporen op het gebied van creatief schrijven moest verdienen. Dowell suggereert dat King met het oog op zijn docentschap ongetwijfeld een en ander op schrijfgebied heeft geleerd.

Hoe begon Stephen Kings schrijfcarrière volgens de beroemde auteur zelf?

Omslag van Stephen Kings bestseller Over leven en schrijven met daarop een portret van de schrijver zelf
Stephen King Over leven en schrijven (bol.com)

In zijn ‘Everything’-essay vertelt King over de prille start van zijn schrijversloopbaan. Nadat hij als veertienjarig jochie werd betrapt nadat hij een aantal van zijn leraren op obscene of zelfs wrede manier op de hak had genomen in zijn kleine satirische krantje The Village Vomit was zijn school zo slim hem daarvoor niet alleen te straffen, maar hem bovendien in contact te brengen met een plaatselijk weekblaadje in de hoop zijn schrijftalent in betere banen te leiden.

De redacteur van dat krantje leerde hem binnen tien minuten alles wat Stephen King stelt als schrijver te weten. Die redacteur vertelde hem dat hij een sportjournalist zocht. Stephen vertelde hem dat hij meer wist over moderne algebra dan over sport. De redacteur knikte en zei: ‘Je leert het wel’ en beloofde hem een halve dollarcent per woord (lang niet gek, als je bedenkt dat dit zich in 1964 heeft afgespeeld). Stephen King schreef vervolgens een artikel over een basketballwedstrijd waaraan zijn school meedeed. De redacteur kortte zijn tekst wat in en zei lachend: ‘Je hoeft nooit meer te werken. Jij kunt hiermee je brood verdienen.’

Terugkijkend, schrijft Stephen King: ‘Hij had gelijk. Ik doe dit voor mijn brood, en zolang het me lukt, verwacht ik niet dat ik ooit nog weer hoef te werken.’ In eerste instantie lijkt het er op dat deze wereldberoemde auteur van heel wat bestsellers het schrijven dus niet als werken beschouwt. Maar J. Dowell wijst erop dat Stephen King in zijn Danse Macabre (1981) iets zegt dat ongeveer op het volgende neerkomt. In tegenstelling tot de gebruikelijke beelden van mollige, kleine, engelachtige muzen die, naar men veronderstelt, gracieus in de ether zweven terwijl ze inspiratie in het oor van een schrijver influisteren, heeft de zijne een stekeltjeskapsel in marinestijl, draagt overalls en schreeuwt tegen hem: ‘Tijd om aan het werk te gaan, klootzak.’

Opvallend is dat King in zijn boek Over leven en schrijven niet zijn ervaring  als jong en aankomend redacteur bij een plaatselijk krantje noemt. In plaats daarvan stelt hij dat hij het meest waardevolle (en commerciële) deel van zijn werk als schrijver leerde toen hij een baan had in een wasserij en daar de lakens van een motel en tafelkleden van een restaurant moest wassen.

Stephen King als fervent lezer

King rekent het lezen van de vele  boeken die hem beïnvloed hebben kennelijk niet mee in die tien minuten die het hem gekost zou hebben om alles over het schrijverschap te leren. Volgens hem is het voor iedere schrijver noodzakelijk om veel te lezen.

De auteur door wie hijzelf het meest zou zijn beïnvloed, was Richard Matheson (volgens diens necrologie). Andere schrijvers die Stephen King hebben beïnvloed zijn onder andere: Ray Bradbury, H. P. Lovecraft, Bram Stoker, Joseph Payne Brennan, Shirley Jackson, John D. MacDonald, Don Robertson, Robert A. Heinlein en Elmore Leonard.

De top tien door Stephen King gelezen boeken

De top tien boeken die Stephen King volgens een publicatie in 2007 het meest waardeert, zijn:

    1. The Golden Argosy door Van H. Cartmell & Charles Grayson (redactie) (1947). Deze bloemlezing van zo’n 55 populaire korte verhalen uit de 19e en 20e eeuw kocht hij ooit in een koopjeshal voor 2,25 dollar. Dat was voor één boek (hard cover) een flink bedrag, als je bedenkt dat King toen 4 dollar bezat. Ondanks het feit dat een aantal belangrijke verhalen uit die periode niet in de bloemlezing zijn opgenomen, vindt hij dat boek toch zeer de moeite waard. Voor zijn top tien uit 2007 schreef hij: ‘Van de The Golden Argosy heb ik meer over goed schrijven geleerd dan in alle lessen die ik ooit heb gevolgd.’ Met de laatste zin verklapt hij in feite dat hij wel degelijk lessen op schrijfgebied heeft gevolgd.
    2. Adventures of Huckleberry Finn  door Mark Twain (1884).
    3. The Satanic Verses door Salman Rushdie (1988).
    4. McTeague  door Frank Norris (1899).
    5. Lord of the Flies door William Golding (1955).
    6. Bleak House  door Charles Dickens (1853).
    7. 1984  door George Orwell (1948).
    8. The Raj Quartet  door Paul Scott (1966-1975).
    9. Light in August  door William Faulkner (1932).
    10. Blood Meridian: Or the Evening Redness in the West  door Cormac McCarthy (1985).

Stephen King is een hartstochtelijk lezer. Hij adviseert aankomend schrijvers dan ook niet voor niets om elke dag zo’n 4-6 uur bezig te zijn met schrijven en… lezen!

Schrijven is een kwestie van ‘zien, luisteren en leren’

King verklapt in dat ‘Everything’-artikeltje dat hij in wezen niets anders te vertellen heeft dan wat er op de talloze schrijfcursussen en schrijfseminars in de Verenigde Staten jaar in jaar uit wordt onderwezen. Maar hij geeft toch schrijftips, omdat hij gelooft dat mensen vaak uitsluitend luisteren, echt luisteren, naar iemand die veel geld verdient door datgene te doen waarover hij vertelt. En hij vindt dat treurig maar waar. In zijn ogen draait schrijven om zien, luisteren en vooral leren. Zijn twaalf tips kun je direct toepassen. Deze komen in het kort neer op het volgende:

De twaalf tips van Stephen King

Na een korte toelichting op elk van deze twaalf tips stelt Stephen King: ‘Dat is alles wat je moet weten. En als je zou hebben geluisterd, kun je echt alles schrijven wat je wilt. Prettige dag verder. Mijn tien minuten zitten erop.’

Bronnen en verder lezen

Dossier creatief schrijven

Dit artikel maakt deel uit van het dossier creatief schrijven. Tot dit dossier behoren naast enkele artikelen over het schrijven van columns, een aantal artikelen over het schrijven van verhalen en romans. Kijk ook eens in het overzicht van schrijftips van Stephen King.

Categorieën
Schrijven

Stephen King over inzending van werk naar literair agent of uitgever

De belangrijkste schrijfadviezen van bestsellerauteur Stephen King voor beginnende schrijvers vind je in zijn boek Over leven en schrijven en in een al wat ouder artikel van zijn hand: Everything You Need to Know About Writing Successfully – in Ten Minutes.

Als het gaat om het sturen van je werk naar een literair agent of direct naar een uitgever, geeft King vier tips in zijn ‘Everything’-artikel.

Literair agent? Nu nog niet

Omslag van Stephen Kings bestseller Over leven en schrijven met daarop een portret van de schrijver zelf
Stephen King Over leven en schrijven (bol.com)

Een van de kwesties die beginnende auteurs zich afvragen, is of ze er beter aan doen eerst een literair agent te zoeken en met hem of haar in zee te gaan dan wel rechtstreeks zelf met uitgevers zaken proberen te doen.
Stephen King wijst er in zijn ‘Everything’-artikel erop dat je als beginnend auteur nauwelijks interessant bent voor een literair agent, omdat deze weinig of niets aan je kan verdienen.

Daarom kun je als beginnend schrijver beter zelf proberen je werk bij een uitgever onder te brengen. Althans, dat is de visie van King. Of dit voor de Amerikaanse markt bedoelde advies ook van toepassing voor de Nederlandse situatie, is overigens de vraag.

Ken je al de belangrijkste regel van Stephen King over schrijvers en literair agenten? Die is het resultaat van zijn eigen bittere persoonlijke ervaring… Die regel komt erop neer dat je geen literair agent nodig hebt, totdat je met schrijven een zodanig leuk bedrag verdient, dat het je in staat stelt te kiezen uit de goede literaire agenten.

Ken de markt

King adviseert in zijn ‘Everything’-artikel: ken de markt. Daarmee bedoelt hij niet alleen dat je ervoor moet zorgen dat je je verhaal of roman stuurt naar een uitgeverij waar je werk binnen het fonds past.

Maar King gaat verder dan deze open deur en raadt aan dat je bij het uitzoeken van geschikte uitgeverijen zover gaat dat je hun publicaties bestudeert. Op die manier krijg je een beeld van de voorkeuren van de redactie en kun je daarmee bij het schrijven van je verhaal rekening houden.
Het is overigens de vraag in hoeverre een dergelijke vergaande voorbereiding nog zin heeft in de huidige tijd waarin redacteuren van uitgeverijen bijna net zo vaak van werkgever als van hun sokken wisselen.

Lever verzorgd werk

De adviezen van King over het insturen van je manuscript lijken waarschijnlijk sterk op de tips die je elders al van de hand van anderen hebt gelezen. Maar toch is het misschien aardig om te weten hoe deze geslaagde auteur over het inzenden van werk denkt.

Het artikel van Stephen King met de twaalf tips stamt nog uit de jaren tachtig van de vorige eeuw. Dus nog uit de periode voordat de pc en het internet werden uitgevonden. Toen was het nog vanzelfsprekend dat je een manuscript (getypt op een ouderwetse schrijfmachine…) per post naar een potentiële uitgever stuurde.

Stuur een net manuscript op

De eerste tip van King over de inzending van je verhaal of roman is dat je ervoor zorgt dat je werk verzorgd oogt.

Tegenwoordig heb je het als schrijver op het punt van de inzending van een verzorgd manuscript een stuk gemakkelijker dan in de jaren tachtig. Immers, als je indertijd eventuele laatste verbeteringen in je manuscript wilde aanbrengen, moest je of de complete pagina overtypen of de gewijzigde passages op een schoon vel opnieuw typen en deze dan met schaar en lijm of plakband op de gewijzigde pagina aanbrengen, of de wijzigingen met pen of potlood in de marge van je getypte werk schrijven. Het spreekt vanzelf dat je werk er dan al snel niet meer verzorgd uitziet.

Tegenwoordig heb je het als schrijver op dat punt een stuk gemakkelijker. Immers, je kunt veranderingen gemakkelijk in je digitale tekstdocument doorvoeren en vervolgens je werk opnieuw printen, zodat je een ‘schoon’ manuscript kunt inzenden.

Het spreekt voor zich dat een handgeschreven verhaal of roman nooit voor acceptatie in aanmerking komt.

Gebruik kwaliteitspapier

King adviseert om geen flodderpapier, maar kwaliteitspapier voor de in te zenden versie van je manuscript te gebruiken.

Kies voor een ruime regelafstand

Om opmerkingen en correcties van de redacteur mogelijk te maken, adviseert King om regelafstand twee aan te houden. Overigens, verscheidene Nederlandse uitgeverijen stelt stellen op hun website het gebruik van regelafstand anderhalf voor.

Blijft natuurlijk het punt van het opsturen van je document. Vaak wil de uitgever nog altijd een papieren versie voorgelegd krijgen. Meestal wordt een manuscript dat per e-mail, cd-rom of usb-stick wordt aangeleverd niet in behandeling genomen. Maar in sommige gevallen geeft een uitgever wel degelijk de voorkeur aan een digitale versie. Kijk dus eerst op de site van de uitgeverij waaraan je je manuscript wilt opsturen, om te ziens wat haar voorkeur is.

Leef alle regels voor een behoorlijke inzending na

King noemt in zijn ‘Everything’-artikel nog een open deur: Leef alle regels voor een behoorlijke inzending na. Daaronder verstaat hij dat je er bijvoorbeeld aan denkt een aan jezelf geadresseerde en gefrankeerde envelop voor een reactie van de uitgever en terugzending van je manuscript mee te zenden.

Elders in hetzelfde artikel heeft hij nog wat tips op dit punt. Heb je een kort verhaal geschreven? Stuur dat verhaal dan naar een blad dat korte verhalen publiceert.

Heb je een roman geschreven? Breng die dan met een (begeleidende) brief onder de aandacht van een uitgever. King geeft overigens geen tips over de inhoud van die brief. (Tip van de redactie van dit artikel: kijk op de site van de uitgever van jouw belangstelling welke soort informatie deze graag ontvangt van schrijvers die bij hem willen publiceren.)

Verder adviseert hij een werk altijd maar naar één uitgever tegelijk te sturen en in het geval van een roman pas in een volgende fase voorbeelden van hoofdstukken of het complete manuscript in te zenden.

Bronnen en verder lezen over Stephen King en creatief schrijven

Dossier creatief schrijven

Dit artikel maakt deel uit van het dossier creatief schrijven. Tot dit dossier behoren naast enkele artikelen over het schrijven van columns, een aantal artikelen over het schrijven van verhalen en romans. Kijk ook eens in het overzicht van schrijftips van Stephen King.